به‌تازگی وب‌نوشتی 1 با نشانی اینترنتی http://profs-against-plagiarism.blogspot.com به همت تعدادی از استادان دانشگاه‌های کشور ایجاد شده است که هدف آن مبارزه با تقلّب علمی در دانشگاه‌ها، چه از سوی دانشجویان چه از سوی اعضای هیأت علمی است.
در صفحه نخست این وب‌نوشت، علت راه‌اندازی آن چنین ذکر شده است:
«متأسفانه ما شاهد گسترش حرکت‌های غیر اخلاقی در فضای علمی کشور هستیم که با انگیزه‌هایی چون اخذ مدرک یا ارتقای مرتبه دانشگاهی صورت می‌گیرند.
ما با هرگونه تقلّب مخالفیم و سکوت در برابر آن‌را نمی‌پذیریم و در این بلاگ قصد داریم بدون ذکر نام، موارد و روش‌های تقلّب را بیان و ضمن آموزش به دانشجویان، مسئولان را وادار کنیم تا به این مشکل و ریشه‌های آن واکنش جدّی نشان دهند.»
استادان مؤسس این وب‌نوشت عبارتنداز:
- محمد قدسی (دانشگاه صنعتی شریف)
- شادرخ سماوی (دانشگاه صنعتی اصفهان)
- قاسم جابری‌پور (دانشگاه شهید بهشتی)
- محسن شریفی (دانشگاه علم و صنعت)
- منصور جم‌زاد (دانشگاه صنعتی شریف)
- پژمان خدیوی (دانشگاه صنعتی اصفهان)
- امیر حسین جهانگیر (دانشگاه صنعتی شریف)
- میر‌عباس جلالی (دانشگاه صنعتی شریف)
- ایوب ترکیان (دانشگاه صنعتی شریف)
- حمید سربازی آزاد (پژوهشگاه دانش‌های بنیادی)
- عباد‌الله محمودیان (دانشگاه صنعتی شریف)
- مهرنوش شمس‌فرد (دانشگاه شهید بهشتی)
- حسین گنجی دوست (دانشگاه تربیت مدرس)
- رضا کراچیان (دانشگاه تهران)
- بیتا آیتی (دانشگاه تربیت مدرس)
- احسان الله‌کبیر (دانشگاه تربیت مدرس)
- سرمد قادر (دانشگاه تهران)
- مجتبی شریعتی نیا (دانشگاه تهران)
- حمید سلطانیان‌زاده (دانشگاه تهران)
- مرجان سیرجانی (دانشگاه تهران)
- محمد علی قناد (دانشگاه صنعتی شریف)
- غلامرضا خسروشاهی (دانشگاه تهران)
- حمید‌رضا ربیعی (دانشگاه صنعتی شریف)
همچنین چهار نفر از استادان ایرانی خارج از کشور به‌عنوان حامی این وب‌نوشت معرفی شده‌اند که عبارتند از:
- کیارش بازرگان (دانشگاه مینه سوتا)
- محمد مهدیان (دانشگاه ام‌آی‌تی)
- یاشار گنجعلی (دانشگاه تورنتو)
- محمد علی صفری (دانشگاه آلبرتا)
در این وب‌نوشت، نمونه‌هایی از تقلّب در مقالات علمی به شکل تغییر کوچکی در عنوان مقاله و جازدن نام خود به‌عنوان نویسنده، آورده شده است که بسیار مایه تأسف می‌باشد. جالب اینجاست یک مقاله تقلّبی یکبار بدین شکل برای یک مجلّه فرستاده شده و بار دیگر با اضافه کردن نام فرد دیگری به‌عنوان نویسنده دوم، برای مجله‌ای دیگر و هردو نیز به چاپ رسیده است.
در این وب‌نوشت، ویژگی‌های مجلات «بی‌ارزش» که اقدام به درج مقالات علمی می‌کنند چنین ذکر شده است:
- برای چاپ مقاله حتماً پول می‌گیرند
- در زمان کوتاهی (چند هفته تا 2ـ3 ماه) اکثر مقالات ارسالی را می‌پذیرند
- داوری‌ها بسیار کوتاه و در چند سطر هستند و بدون محتوای علمی
- نویسندگان مقالات آن‌ها اکثراً از کشورهای جهان سوم هستند
- ناشر معروف نیست
جالب اینجاست که مقالات تقلّبی گاهی از مجلات معتبر هم سر در می‌آورند. به‌عنوان مثال، در همین وب‌نوشت، بخشی از اعتراف‌نامه نویسنده مقاله‌ای که در مجله «مدارها و سیستم‌ها» از مجلات علمی انجمن مهندسان برق و الکترونیک (IEEE) به چاپ رسیده که وی با شرمندگی اعلام داشته چگونه با دستکاری در دو مقاله علمی، مقاله‌اش را تهیه کرده است.
نمونه دیگر، مقاله‌ای است که تعدادی از دانشجویان دوره دکتری دانشگاه صنعتی شریف در یکسال و نیم پیش، عمداً و برای نشان دادن این‌که مجلات بی‌ارزش هم هستند که هر نوشته‌ای را چاپ می‌کنند، توسط یک نرم‌افزار تولید کردند و برای مجله «ریاضیات کاربردی و رایانش» که ناشرش Elsvier است و جزء مجلات آی‌اس‌آی نیز می‌باشد ارسال کردند و تنها سه هفته پس از ارسال، برای چاپ پذیرفته شد.
1. blog |
